Selamlar. “Hayati Lojistik Detaylar” yazı dizimize, bilhassa transit ticarette, nakliye firmasının akılalmaz önemine değineceğiz. Bunu yaparken önce transit ticarete kısaca değineceğim, ardından da transit ticaret yaparken, nakliyeci firmanın yapabileceği en ufak bir hatanın ne denli büyük sonuçlar doğurabileceğini göstereceğim.
Kısaca “transit ticaret” ; birinci ülkedeki al-satçının, yani transit ticarinin, ikinci ülkedeki üreticiden, yani konum gereği ilk satıcıdan malı alıp, kendi ülkesinde ithalat ve ihracat işlemleri yapmaksızın, ülkesine mal sevkiyatı uğrasın veya uğramasın bu malı üçüncü ülkedeki son alıcıya ulaştırmasıdır. Burada mallar transit ticaret rejiminde olduğu için, herhangi bir ithalat , ihracat işlemi görmezler ki bu da sizi ekstra maliyetten kurtarır.
Malı satan ilk satıcı, evrakları sizin, yani transit ticarinin adına düzenler. Siz de parayı eğer peşinse peşin, vadeli ise vadeli şekilde ilk satıcıya ödersiniz ve bunu banka kanalıyla belgelersiniz. Artık malın mülkiyeti de, zilyetliği de size ait olduğuna göre, siz de malı sattığınız son alıcıya bir ingilizce fatura, bir de resmi kayıtlarınız için türkçe fatura keseceksiniz ve alım-satım arasında kar olmak kaydıyla tahsilatınızı vadesinde ya da peşinen banka kanalıyla tahsil edeceksiniz.
Buraya kadar tamam, ama “Burada hayati lojistik detay nerede?” dediğinizi duyar gibiyim. Size başımdan geçen bir olayı anlatarak nakliyecinin transit ticarette ne denli önemli bir rol oynadığını anlatacağım : Dünyanın en büyük parke üreticilerinden biri olan bir İtalyan şirketten, treyler (dorse / tırın mal taşınan arka römorku) için taban tahtası görüşmeleri yapıyordum. Ne de olsa, o da ahşap ürünüydü ve ahşap denildiği zaman bu İtalyan firmadan daha iyi fiyat verecek kimse çıkmıyordu, üstelik sadece en iyi kalitede mal üretiyorlardı. Mal alım hacimleri sebebiyle, elde ettikleri iskontoyu, al-sat ticarette de kullanıyorlardı. Kendilerinden bir 40” FCL’lik 30’luk taban tahtası fiyatı istedim. Gelen fiyat Türk piyasasının kat be kat altındaydı. Kaliteden de emin olduğumuz için hemen siparişi açtık. İlerleyen günlerde firmamıza taban tahtaları sorunsuz bir şekilde, tam da anlaşılan teslim tarihinde ulaştı. Mallarda ve sevkiyatta sorun yoktu. İthalat işlemini İtalyan firmanın bize kesip yolladığı fatura ile yaptık. Aradan bir hafta kadar bir zaman geçtikten sonra gümrük müşavirimizden ithalat dosyamız elimize ulaştı. Evrakları inceleyip, maliyetleri çıkarırken fazla bir evrak dikkatimi çekti. İtalyan firmasının malı aldığı Ukrayna’lı üreticinin, İtalyan firmaya kestiği fatura da benim elime ulaşmıştı. Burada normal bir transit ticaret işleminde, bu faturanın Ukrayna sınırlarından çıkıldıktan sonra imha edilmesi gerekiyordu. Fakat nakliye firması evrakların arasında, üretici firmanın faturasını da bizim gümrükçüye teslim etmişti. E haliyle o faturanın nüshası da benim elime bir şekilde ulaştı. Bir de baktık ki, birim başına ödediğimiz fiyat, İtalyan firmanın aldığı fiyatın tamı tamına üç katı! Yani, İtalyan firması iskonto avantajını kullanarak bize malı % 200 karla satmış. Elbette bu fiyat bile Türkiye’nin piyasasının çok altındaydı ama yine de böyle bir fark beklemiyorduk. Ve sonuç olarak tabi ki elimize geçen bu alım faturasını İtalyan firmaya karşı koz olarak kullandık. Neticede ticari ortam epey bir gerginleşti ve firmaya karşı güvenimizi kaybettik.
İşte; tam da burada nakliyecinin marifeti karşımıza çıkıyor. Başarılı ve güvenilir bir nakliyeci, önce şöförünü özellikle transit ticaret hususunda eğitmeli. Şöför varış noktasına, malı teslim aldığı zamanki fatura ve beyanname ile ortalıkta dolanmamalı. Gereksiz evrakları imha etmeli. Son alıcının eline, üretici ülke beyannamesi geçerse, yine bütün ticari sırlar açığa çıkar. Bu nedenle, en başta tır şoförü, ardından da firma yetkilisi, taşıdığı mallarda transit ticaret olasılığına karşı uyanık olmalı. Aksi takdirde kar edeceğim derken, tüm sırlarınız örneğimizde olduğu gibi ifşa edilebilir ve sizin için hayati olan tüm bilgiler afişe olur.
Bu sebeble, özellikle transit ticaret yapma olasılığınız varsa ya da halihazırda yapıyorsanız, nakliyeci firmanızı dikkatli seçmenizi tavsiye ederim. Özellikle, transit ticaret taşımaları yapıp yapmadıklarını sorun ve hatta transit ticaret yaptıkları firmaların referans listesini isteyin ve o firmalarla irtibat kurup, gerçek durumu sorgulayın.
Yeni yazımda görüşmek üzere...
Berk PINAR
